Τα χρυσά μήλα στις Εσπερίδες νήσους |
Τα «χρυσά μήλα των Εσπερίδων» ήταν γαμήλιο δώρο της Γαίας στην Ήρα (στο γάμο της με το Δία) και θεωρούνταν ότι χάριζαν την αιωνιότητα και την αθανασία. Ήταν τόσο γευστικά και ευωδιαστά που η Ήρα έδωσε εντολή να φυτέψουν το σπόρο τους στο κήπο της που βρισκόταν «στην άκρη του ωκεανού, στη μακρινή Δύση». Οι σπόροι βλάστησαν και φύτρωσαν δένδρα που έκαναν χρυσά μήλα. Κοντά στο κήπο βρίσκονταν το μέρος όπου ο Άτλας κρατούσε στους ώμους του τους στύλους που στήριζαν το θόλο του ουρανού. Στον κήπο έμεναν και οι Εσπερίδες, οι τρεις κόρες της Νύχτας (κατά Ησίοδο), η Αίγλη, η Ερύθεια και η Εσπερέθουσα, «Λαμπερή», «Κόκκινη» και «Αρέθουσα της Δύσης» αντίστοιχα. Αλλες αρχαίες πηγές αναφέρουν ότι οι Εσπερίδες ήταν τέσσερεις. Κατά άλλη πηγή όμως (βλ. Απιανό) οι Εσπερίδες ήταν επτά και ήταν κόρες του Άτλαντα και της Εσπέρη. Για να μη μπορεί κανένας να κλέβει τα μήλα, η Ήρα έβαλε φύλακα τον «Λάδωνα», ένα πελώριο φίδι, γέννημα του Φόρκι και της Κητούς.
Συμβολισμός του μύθου
Ερμηνεύουμε πως πρόκειται για καρπούς της γης. Αν ήταν απομιμήσεις μήλων φτιαγμένες με χρυσό δεν θα φυτεύονταν. Ούτε θα μπορούσαν να βλαστήσουν οι σπόροι και να γίνουν δένδρα. Χρυσίζοντα μήλα δεν υπάρχουν. Άρα ήταν τα χρυσοκιτρινωπά ωραία φρούτα, τα κίτρα, τα λεμόνια, τα πορτοκάλια και τα μανταρίνια, τα οποία ευδοκιμούσαν στα νησιά των Εσπερίδων, στην άκρη του Ατλαντικού ωκεανού, και τα ονόμασαν από τότε Εσπεριδοειδή. Ο μύθος συμβολίζει την απαρχή της καλλιέργειας των εσπεριδοειδών αλλά και την επιθυμία των προϊστορικών Ελλήνων να αποκτήσουν τους γλυκόχυμους. γευστικούς και ωφέλιμους αυτούς καρπούς, γι' αυτό και τους ονόμασαν «χρυσούς»...
Ο μύθος αποκαλύπτει επίσης την ύπαρξη συμπλέγματος προϊστορικών νησιών που βρίσκονταν στη μακρινή δύση (σε σχέση με την Ελλάδα) στην άκρη του ωκεανού, δηλαδή πλησίον της ακτής της Πορτογαλίας ή της Νότιας Ισπανικής ακτής, που ονομάζονταν Εσπερίδες Νήσοι. Η «Ερύθεια», που πήρε το όνομα της μιας Εσπερίδας, ήταν ένα απ' αυτά.
Ο μύθος των «χρυσών μήλων» συνδέεται και με τον Ενδέκατο Άθλο του Ηρακλή .